Gebelikte Protein Alımının Önemi
Anne karnındaki bebeğin sağlıklı gelişimi için anne adayının yeterli miktarda protein alması son derece önemlidir. Proteinler, bebeğin kemik, kas ve doku gelişimi için hayati rol oynar. Ayrıca anne adayının dokularının yenilenmesi, sağlıklı kan yapımı ve yeni hücrelerin oluşumu için de gereklidir. Gebelik sırasında önerilen günlük protein miktarı ortalama 80 gramdır.
Yeterli protein tüketimi, doğum sırasında karşılaşılabilecek problemlerin önlenmesine yardımcı olabilir. Bununla birlikte, protein yetersizliği bebeğin büyüme ve gelişmesinde ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, anne adaylarının hem miktar hem de protein kaynaklarının kalitesine dikkat etmeleri gerekir.
Kaliteli protein kaynakları arasında et, balık, tavuk, yumurta, süt ürünleri, baklagiller ve bazı tahıllar sayılabilir. Bu besinlerin dengeli bir şekilde tüketilmesi, anne ve bebeğin ihtiyaç duyduğu proteinlerin karşılanmasını sağlar.
Hamilelik Döneminde Protein Tüketiminin Önemi
Bebeğin büyümesi ve gelişmesi adına gebelik döneminde protein gereksinimi hamile olunmadan öncekine göre oldukça fazla bir artış gösterir. Özellikle hamileliğin 27. ve 42. haftasına denk gelen dönemde anne adayının protein ihtiyacı en üst seviyeye ulaşır.
Hamile olmayan bir kadın için günlük 60 gram (0.8 g/kg/gün) kadar olan protein alımı önerilirken, hamile kadınlar için bu öneri neredeyse 80 gram (1.1 g/kg/gün) olmaktadır.
Bu oran adolesan adı verilen 18 yaşın altındaki hamilelikler ve ikiz, üçüz gebeliklerde biraz daha fazla olmalıdır.
Hamilelik Döneminde Protein Eksikliği
Protein eksikliği olan anne adaylarında;
Kilo kaybı,
Kas yorgunluğu,
Sık enfeksiyon kapma,
Vücutta fazla su depolanması gibi etkenler ortaya çıkabilir.
Hamilelik sürece boyunca yetersiz seviyede protein alımı bebeği kötü yönde etkileyebilir. Özellikle hamileliğin 2. ve 3. dönemlerinde bu protein alımları daha da önem kazanır.
Bunun sebebi ise, bebeğin bu dönemde gelişimini hızlandırması ve bu hızlı gelişimi gerçekleştirebilmesi için proteine ihtiyaç duymasıdır.
Hamile olan anne adaylarında günlük protein ihtiyacı 60-70 gram arasındadır. Bu oran, hamile olmayan kadınlarda 45 grama kadar düşebilir. Vejetaryen hamile kadınlar ise protein zengini eti yemeyi tercih etmeyecekleri için daha fazla süt, yumurta gibi hayvansal gıdaları tüketmelidirler. Et yenmiyor bile olsa, vejetaryenler dahil süt içmelidir. Sağlıklı bir hamilelik geçirmek için, günde 3-4 porsiyon protein barındıran besinlerden tüketilmelidir.
Temel Protein Kaynakları
Hayvansal Protein Kaynakları:
Yumurta: Anne sütünden sonra en kaliteli protein kaynağıdır, 1 yumurtada ortalama 6 g protein bulunur ve %95’i vücut proteini olarak depolanır. Bu yüksek kalitedeki protein kaynağından her gebe günde 1 tane yemelidir.
Süt, yoğurt, peynir: Süt ve yoğurdun 1 bardağında, peynirinse 1 diliminde (30g) ortalama 6 g protein vardır. Yumurta kadar yüksek olmasa da hayvansal kaynaklı protein oldukları için yapı taşı olarak kullanılma oranları oldukça yüksektir.
Gebeler protein ihtiyacının bir kısmını süt yoğurt ve peynir tüketerek karşılarken bir yandan da gebelikte artan kalsiyum ihtiyacına da katkıda bulunmuş olurlar. Günde 3 porsiyon süt/yoğurt, 2-3 dilim peynir tüketilmelidir.
Et, tavuk, balık: Hayvansal kaynaklı proteinler grubundan olan etler ile yüksek kaliteli protein sağlanmakla beraber gebenin artan demir ihtiyacına katkıda bulunur. Balık ise aynı zamanda omega-3 yağ asitlerinin asıl kaynağıdır.
Anne karnındaki bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişiminde omega-3 yağ asitleri önemli rol oynamaktadır, haftada 2-3 gün balık tüketimi ile gerekli olan omega 3 sağlanmaktadır.
Günlük 4 köfte büyüklüğünde et/tavuk ya da 200-250 gram balık tüketilmelidir.
Bitkisel Protein Kaynakları: Bitkisel kaynaklı proteinleri; kurubaklagiller, fındık-ceviz–badem gibi yağlı tohumlar, ekmek ve tahıl ürünleri ve sebzelerden gelen protein oluşturur. Bitkisel kaynaklı proteinler içinde en kaliteli protein kaynağı kurubaklagillerdir.
Haftada 2-3 kez kuru baklagillere yer vermek, günde 2-3 adet ceviz ya da 15-20 adet badem/fındığa yer vererek protein kaynakları zenginleştirilmelidir. Vejeteryan annelerin beslenme ile sağladıkları protein kaynağı bitkisel proteinler ve yumurta olduğu için tüketim miktar ve sıklıkları daha fazla olmalıdır.
Gebelikte sakıncalı protein kaynaklarını, civa içerme riskinden dolayı; ton balığı, midye, kılıç balığı oluşturmaktadır. Bu sebeple Protein kaynağı olarak bu besinlerin tüketilmesinden kaçınılmalıdır.
