Gebelikte Sabah Bulantıları Neden Olur ve Nasıl Engellenir?

Hamile anne adaylarında en çok görülen  belirtilerden biri sabah bulantıları şikayetidir. Sabah bulantıları aynı zamanda “sabah hastalığı” olarak da bilinmektedir. Hamilelikte mide bulantısı ve kusma yaygın görülen belirtilerdir. Hamile kadınların %75’i bir şekilde sabah bulantısı deneyimi yaşar. Ancak bazı kadınlar çeşitli hastalıklara bağlı olarak da sabah bulantısı ve kusma gibi durumlardan şikayetçi olabilirler. Özellikle gebeliğin ilk aylarında bulantı ile başa çıkmanıza yardımcı olacak konuları bu yazımızda sizin için derledik.

Sabah bulantıları genellikle hamilelik hormonları olan hCG (insan koryonik gonadotropin) ve östrojen seviyelerinin artmasıyla ilişkilidir. Bununla birlikte, mide bulantısı bazı kadınlarda daha şiddetli olabilir ve hiperemezis gravidarum adı verilen bir duruma dönüşebilir; bu durumda yoğun bulantı ve kusma, ciddi sıvı kaybına ve kilo kaybına neden olabilir.

Sabah Bulantıları Nedir?

Sabah bulantısı, bir kadının hamile olduğunu gösteren ilk önemli belirtilerden birisi olmaktadır. Bununla birlikte, sabah vakti öğleden sonra, akşam veya gece saatlerinde meydana gelebilmektedir. Ancak bazı anne adaylarında gün boyu sürebilmektedir. Çoğu gebe kadın, bir miktar mide bulantısı yaşamaktadır ve yaklaşık yüzde 33’ünde bu bulantılar gün boyunca görülmektedir. Mide bulantısı genellikle sabah erken saatlerde güneşin yükselmesi ile başlamaktadır. Günün veya gecenin herhangi bir saatinde de yeniden meydana gelebilmektedir.

Hamilelikte sabah bulantısının nedeni anne adayından anne adayına değişmektedir. Ancak her durumda en önemli rolü hamilelik hormonları oynamaktadır. Hamilelikte sabah bulantısı yaşanmasına neden olan bazı sebepler şunlardır;

• Östrojen seviyelerinin, gebeliğin erken dönemlerinde hızla artması.
• Östrojen hormonu koku alma duyunuzu güçlendirmektedir ve bu nedenle birçok kadında belli aromalar burun deliklerine ulaştığında ani kusmaya neden olmaktadır.
• Düşük kan şekeri gebeliğin erken döneminde görülür.
• Mide-bağırsak sistemi bu dönemlerde daha hassas hale gelir ve midenizin bulanmasına neden olur.

İnsan Koryonik Gonadotropin:

Gebelik sırasında vücudunuzda bulunan hormonlar kendilerine ait bir yaşam sürmektedir. Gebelikte vücut tarafından üretilen en önemli hormon, hamilelik hormonu olarak da bilinen hCG hormonudur. Plasenta tarafından üretilir ve gebeliğin 9 ila 12 hafta arasında pompalama başlar. Hamile kadınlar bu yüzden genellikle ilk 3 ay içinde sabah bulantıları ile karşı karşıya gelmektedir.

Çoğul Gebelik

Eğer ikiz veya üçüz bebek taşıyorsanız, sabah bulantılarınızı daha şiddetli geçirebilirsiniz. Çünkü vücudunuzdaki HCG hormonunun miktarı tek bebek taşıyan annelere göre daha yüksek olmaktadır. Vücudunuzda bulunan bu ekstra hormon şiddetli mide bulantısını ve kusma şikayetinizi arttırabilir.

Stres

Hamilelikte hormonal değişimler ile birlikte kendinizi daha stresli ve daha gergin hissedebilirsiniz. Midenizin ”duygusal beyin” olarak geçtiğini duymuşsunuzdur. Nasıl ki hamile olmadığınız zamanlarda da stresli hissettiğinizde mideniz bulanıyorsa hamilelik döneminde sahip olduğunuz stres seviyesi de bu durumda oldukça etkili olacaktır.

Yağlı Yiyecekler

Hamilelik döneminizde canınızın çok çeşitli yemekleri aşermesi oldukça normaldir. Yağlı yiyecekler yemek, bulantı nöbetlerinin arkasında yatan asıl neden olabilir. Yağlı gıdalardan uzak durmanız hem bulantılarınızı azaltacak hem de sağlığınız açısından yararlı olacaktır.

Hamilelikte Sabah Bulantılarını Nasıl Engellersiniz

B6 vitamininin gebelik sırasında mide bulantısını hafifletmesine yardımcı olması beklenmektedir. Bu vitaminin dozajı doktorla görüşülmelidir. Gebeliğin ilk birkaç haftasında doktor kontrolünde multivitamin almanız sabah bulantılarınızın şiddetini azaltabilir. Sabah bulantılarını hafifletmek için uygulayabileceğiniz diğer yöntemler ise;

• Baharatlı gıdalardan uzak durmak.
• Yemek yedikten sonra belli bir süre sonra uzanmak.
• Yemek için acıkmayı beklemeyin. Daha az sıklıkta, daha büyük porsiyonda yemeklerden ziyade gün boyunca küçük öğünler ve atıştırmalıklar yiyin. Mide bulantısı genellikle boş mideyle daha da kötüleşebilir.
• Gün boyunca ve akşam boyunca kendinizi nemli tutmak için bol su içmek.
• Aşırı sıcak yerler ve sıcaklamak sabah bulantınızı daha da kötüleştirebilir.
• Mide bulantısını tetikleyebileceğini bildiğiniz kokuları önleyin. Mümkünse mutfaktan kaçının ve yemek hazırlığından kaçının.
• Yağlı gıdalardan kaçınmak.
• Tuzlu gıdalar bazen bulantılarınızı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Aşırıya kaçmadan her gün düzenli olarak egzersiz yapmanız.
• Zencefil veya limon koklamak.
• Karpuz yemek.
• Zencefil ürünleri genel olarak yararlıdır: zencefilli gazoz veya zencefil çayı içmek veya zencefil kapsülleri almak.
• Evinizde bol miktarda hava dolaşımı olduğundan emin olun.
• Kompleks karbonhidratlar ve protein açısından zengin gıdaları tüketin. Bu gıdalara iyi örnek olarak süt, peynir, süzme peynir, sert kabuklu yemişler veya yoğurdu verebiliriz.
• Bazı hamile kadınlar, ilk üç aylık dönemde makarna ve peynir veya ızgara peynir sandviçleri yiyerek bulantılarını hafiflettiklerini söylemektedir.
• Her yemekten sonra dişlerinizi fırçalamanız bulantıyı önlemenize yardımcı olacaktır.
• Aromaterapi yağları ve kokuları bazı kadınlara mide bulantılarını önlemelerinde yardımcı olmaktadır. Limon yağı bu kokulara örnek olabilir.
• Daha rahat ve bol kıyafetler giymeniz mide bulantınızı hafifletecektir.
• Kahvaltıda, elma, armut, muz veya turunçgiller kendinizi iyi hissetmenize yardımcı olur.
• Fırında patates çoğu insan için lezzetsiz olsa da oldukça besleyicidir.
• Meyvelerdeki potasyum sabah hastalığının engellenmesine yardım edecektir.
• Geceleri yatağa gitmeden önce proteinden zengin aperatif/yemek yemeyi deneyin, bu kan glikoz düzeylerinizi düzenlemeye yardım edecektir.
• Yapılan çalışmalarda fiziksel olarak aktif olmanın çoğu insanda bulantı şikayetlerini iyileştirdiği bulunmuştur.
• Sudan veya meyve suyundan yapılmış buz küplerini emmenin ayrıca etkili bir yöntemdir.
• Soğuk zencefilli gazoz içmek veya su ya da çaya bir dilim zencefil eklenmesi midenizin rahatlamasına yardımcı olur.
• Zihninizi meşgul tutun. Mide bulandırıcı hisleri zihninizden atmayı denemek önemlidir.
• Yatağa gitmeden önce antasid ilaç almak mide asit düzeylerinin azalmasını ve buna bağlı olarak sabah kusmasının da azalmasını sağlayabilir ancak mutlaka doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Mide Bulantıları Bebeğe Zararlı Mıdır?

Sıradan sabah bulantıları, çok hasta olmadığınız sürece bebeğiniz için bir tehlike oluşturmamaktadır ancak kilo vermeye başlayabilirsiniz. Bununla birlikte, günde 3-4 kere kusarsanız veya ard arda 24 saat boyunca yemek yiyemezseniz, “hiperemezis gravidarum” olarak bilinen gebelikte aşırı bulantı ve kusma daha ciddi bir durumu meydana gelebilmektedir. Eğer bulantılarınız bu durumda ise sağlığınızı ve bebeğinizi tehdit edebilir ve en kısa sürede doktorunuza danışmanız gerekmektedir.

Eğer sıvıları içemiyorsanız veya kan kusuyorsanız derhal tıbbi yardım almanız gerekmektedir. Aynı şekilde bir haftada birden fazla kilo kaybetmeniz de doktorunuzu aramak için bir nedendir. Ayrıca, gebelik süresince sabah bulantısı veya gebelik bulantısı normal olsa da, şiddetli mide bulantınız 16 haftanın ötesinde devam ediyorsa doktorunuza danışmanız gerekmektedir. Bununla birlikte, çoğu durumda, bulantı sizin ve bebeğiniz için oldukça zararsızdır. Yaşadığınız sabah bulantılarını sağlıklı bir hamilelik için kısmen tüm vücudunuzun üretmesi gereken hormonların sağlanabilmesi için her ikinizin de iyi olduğunun bir işareti olarak kabul edebilirsiniz. Unutmayın her anne adayı bu bulantıları yaşamaktadır.