Hamilelik Döneminde Folik Asitin Önemi
Folik asit, B9 vitamini olarak da bilinen ve özellikle hamilelik döneminde son derece önemli olan bir vitamindir. Vücutta yeni hücrelerin yapımı ve çoğalması gibi hayati işlevlere sahiptir. Folik asit, özellikle yeşil yapraklı sebzelerde bolca bulunur, bu nedenle adı Latince “folium” yani “yaprak” kelimesinden gelir.
İnsanların vücutlarında depolanmayan ve genel olarak her gün belirli bir miktarda alması gereken bu madde, hamilelikle birlikte çok daha fazla önem kazanır.
Hamilelik Döneminde Folik Asit Neden Önemlidir?
Hamilelikte folik asit, insan vücudunun yeni hücreler yapmak için kullandığı B grubu bir vitaminidir. Özellikle hamilelikte hatta hamilelik öncesi anne adaylarına takviye olarak verilen folik asit bebeğin sağlıklı gelişimi için çok önemlidir.
Hücrelerin bölünmesine ve büyümesine yardımcı olur. Hamilelik gibi bazı koşullar folik asit ihtiyacını arttırır . Vitamin eksikliği, ani ve belirgin semptomlara yol açmayabilir. Bu sebeple de vücutta eksikliği fark edilemeyebilir.
Folik asit DNA sentezi, vücutta kan üretimi gibi biyolojik süreçlerde rol oynadığı gibi gebeler için ise ayrıca önemlidir. Hamilelikte folik asit kullanımı, bebekte oluşabilecek bazı nöral tüp defektlerinin yardımcı olabilir. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) folik asit kullanımının hamilelikten önce başlanarak 3. ay dahil kullanılması durumunda nöral tüp defektlerinin oluşumunu %50 ile %70 oranında azalttığını bildirmiştir.
Hamilelik planlayanlar veya hamilelerin nöral tüp defektinin önlenmesi için, uzmanlar tarafından gebe kalınmadan en az bir ay önce günde 400 mikrogram folik asit almaları önerilir. Folik asit kullanımı anne ve bebek sağlığı açısından çok önemli bir konudur. Ayrıca folik asit eksikliği hem yetişkinlerde hem de çocuklarda anemi sebeplerinden biridir.
Hamilelik Döneminde Folik Asit Kullanımı
Kadınlar, henüz hamilelik için plan yaparken folik asit kullanmaya başlamalıdır. Eğer gebelik planlı değil de tesadüfen gerçekleşir ise hamilelik tespit edildiği andan itibaren folik asit alımına başlanabilir.
Folik asit kullanımına gebeliğin en az 3. ayına kadar toplamda 12 hafta kadar devam edilmelidir. Ara sıra unutulması veya yanlışlıkla bir günde iki defa içilmiş olması olumsuz bir durum oluşturmaz.
Folik asit vücutta depolanan bir vitamin değildir. Gebeliği takip eden doktorun önerisi yönünde günde 400 mikrogram alınmalıdır. Bu genellikle günde 1 adettir. Ancak başka folik asit içeren multivitaminler de kullanılıyor ise hekime bilgi verilmelidir.
Doktorun önerdiği dozda ve her gün alınması önemlidir. Çünkü folik asit vücutta depolanmaz, bu sebeple sürekli takviye edilmesi gerekir.
Folik Asit Hangi Besinlerde Bulunur?
- Hamilelik döneminde folik asit, anne adayının beslenme stili ne olursa olsun önerilen bir takviyedir.
- Bununla birlikte daha önceden folik asit eksikliğinin saptanmış veya nöral tüp defekt anomalili bebek doğurmuş kadınların, gebe kalmayı düşündükleri tarihin en az 3 ay öncesinden itibaren folik asit içeren besinleri bolca tüketmeleri önerilir.
- Taze yeşil sebzeler folik asit kaynağıdır, ancak uzun süreli pişirmeler ve uzun süre bekleyen gıdalardaki miktarını azaltır.
- Günlük gereksinmenin karşılanması kapsamında, folik asitin en yoğun bulunduğu besinler karaciğer ve diğer organ etleri, kuru baklagiller, fındık ve ceviz gibi sert kabuklu yağlı tohumlardır.
- Turunçgiller de folik asit bakımından zengin meyvelerdir. Portakal, greyfurt, limon gibi meyveler günlük olarak tüketilerek folik asit ihtiyacı karşılanabilir.
- Folik asit eksikliği genel olarak sindirim sistemi bozukluğu olan kişilerde ve hamilelik dönemlerinde görülür. Doğal gıdalar gebenin folik asit açığını tam olarak kapatamayacağından ötürü gebeliğin ilk haftalarından itibaren hap olarak dışarıdan alınması uygun olacaktır.
- Somon balığı ve ceviz gibi, avokadoda da Omega 3 yağlı asitleri ve kalbinize faydalı yağlar vardır. Bir dilim avokadonun içinde 90 mcg folik asit bulunur. Avokado, bebeğinizin gelişen beyni için de oldukça faydalıdır.
- Bir avuç dolusu ay çekirdeğinde yaklaşık 82 mikrogram (mcg) folik asit bulunur. Atıştırmalık olarak kullanılabileceği gibi, ekmek hamuruna katılabilir ya da salatalara ya da çorbalara serpilebilir. Ay çekirdeği aynı zamanda harika bir demir ve kalsiyum kaynağıdır.
- Folat açısından en zengin gıdalardan birisi mercimektir. Mercimeğin içinde demir, lif ve yavaş yanan karbonhidrat gibi pek çok yararlı madde de vardır. Kuru mercimeği, pişirmeden önce ıslatmanıza gerek yoktur ve diğer bakliyatlarla karşılaştırıldığında pişirilmesi daha kolaydır.