Trimester Dönemine Göre Kanamanın Sebepleri
Kadınlar için oldukça önemli ve en özel zaman olan hamilelik süreci, anne adaylarının en hassas dönemidir. Gebeliğin normal akışı içinde anne adaylarını tedirgin edebilecek bazı durumlar yaşanabilir.
Bu durumlardan belki de en dikkat çekeni, herhangi bir dönemde meydana gelen kanamalardır.
Hamilelik süresi boyunca meydana gelen kanamaların sebepleri, hamileliğin olduğu trimester dönemine göre değişkenlik gösterebilir.
- Hamileliğin 1. Trimester Döneminde Meydana Gelen Kanamalar
Gebeliğin ilk trimester dönemini kapsayan 1,2 ve 3. aylarında kanama sıklığı %20-30 oranında değişkenlik gösterir. İlk trimesterda meydana gelen kanamalar, akla ilk olarak düşük riskini getirir.
Düşük: Kanama düşüğün belirtisi olabilir ancak kanama sonrası hemen düşük olacak anlamına gelmez. Erken gebelikte normal gebeliklerin %20-30 unda kanama görülmektedir. Bu dönemde kanaması olan kadınların yarısında düşük görülmez. Yaklaşık bütün gebeliklerin %15-20 si düşükle sonuçlanır ve çoğunluğu ilk 8 haftada fazla olmak üzere 12 haftaya kadar olur.
Mol Gebelik: Erken dönemde olan kanamanın nadir sebeplerindendir. Embriyo yerine anormal doku gelişimi olur. Gestasyonel trofoblastik hastalık olarak bilinir. Halk arasında görüntüsü üzüme benzediği için üzüm gebelik denir.
Dış gebelik: Rahim dışında bir yerde gebeliğin oluşması dış gebelik olarak adlandırılır. Kanamaya çoğu zaman ağrı da eşlik eder. Dış gebeliklerin çoğu tüplerde olur. Dış gebelik olasılığı 60 gebelikte sadece 1’dir.
İmplantasyon Kanaması: Bebeğin rahim içine yerleşme kanaması muhtemel döllenmeden 10-12 gün sonra olur. Bazen çok az bazen de adet kanamasına benzer olabilir. Bu kanama nedeniyle kadınlar gebe olduğunun farkına varmayabilir.
Enfeksiyon: Vajen yada idrar yollarındaki enfeksiyon nedeniyle kanama olabilir.
İlişki Sonrası: Özellikle rahim ağzı yarası olan kadınlarda olabilir. Ayrıca rahim ağzında kuruluk varsa, ilişki sırasında meydana gelen tahriş sebebiyle de kanamalar görülebilir.
- Hamileliğin 2. Trimester Döneminde Meydana Gelen Kanamalar
Gebeliğin ikinci trimester dönemini kapsayan 4,5 ve 6. aylarında kanama sıklığı ilk ve son trimester dönemine göre daha azdır. Yine de nadiren kanamalar meydana gelebilir.
Erken Doğum: 20 hafta ve 36 hafta arasında meydana gelen doğumlar, erken doğum olarak adlandırılır. İkinci trimester döneminde vajinal kanama doğumun işareti olabilir. Doğumdan önce nişan gelebilir.
Plasanta Previa: Plasenta rahim içinde alt kısma ve rahim ağzının çıkışına yerleşir. Çok ciddi bir durumdur. Yaklaşık 200 gebede 1 görülür. Ağrısız kanama olur.
Plasenta Dekolmanı: Plasentanın doğumdan önce rahimde yapıştığı yerden ayrılması sonucunda vajinal kanama olur. Gebelerin %1’inde görülür.
Enfeksiyon ve İlişki Sonrası: Tıpkı ilk trimester döneminde olduğu gibi ikinci trimester döneminde de enfeksiyona ve ilişki sırasında ortaya çıkan tahriş sebebiyle kanamalar oluşabilir.
- Hamileliğin 3. Trimester Döneminde Meydana Gelen Kanamalar
Gebeliğin üçüncü trimester dönemini kapsayan 6,7 ve 8. aylarında meydana gelen kanamalar, çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir.
Geç dönem kanamaları: Geç dönemde sık rastlanılan kanama nedenleri plasenta previa, plasenta dekolmanı (plasentanın rahim duvarına bitişik olduğu yerden ayrılması) ve damar kanamalarıdır.
Uterus Rüptürü: Daha nadir olarak doğum ağrıları ile birlikte uterus kasının yırtılmasına bağlı kanamadır. Bebeğin doğum yoluna itilmesi ve doğumun gerçekleşmesi sırasında bu hareket engellenirse, şiddetli kasılmalar sonucunda rahim kası yırtılır ve ağır kanama meydana gelir.
Mukus Tıkacı: Gebelik boyunca rahim kanalı mukus tıkacı adı verilen sümüksü yapışkan bir madde ile kapalıdır. Doğumun başlamasından önce rahim ağzı açılırken bu tıkaç az bir miktarda kanama ile birlikte dışarı atılır. Halk arasında nişan adı verilen selim bir durum olup doğumun kısa süre sonra başlayacağını belirtir. Tedavi gerekmemektedir.
Serviks Kanseri: Serviks kanseri gebelikle birlikte en sık görülen jinekolojik kanserdir. Rahim ağzında gelişerek kitle oluşturur. Bu kitlenin zamanla kanamaya yol açması olasıdır. Bazen kanamalar ciddi olabilir.
Servisit: Rahim ağzı iltihabıdır. Genellikle kronik iltihaptır. Nadiren sorun ve kanamaya sebep olur.
Servikal Polip: Rahim ağzında gelişen rahim kanalını döşeyen epitelin eldiven parmağı şeklinde çıkıntı yapacak tarzda gelişmesidir. Travmaya uğrarsa kanama nedeni olabilir.
Vajinitler: Nadiren önemsiz kanamalara yol açarlar.
Vajinal Yırtıklar: Genellikle travma sonucu vajina duvarının yırtılması bazen ciddi kanamalar oluşturabilir. Dikiş yardımıyla tedavi edilir.