Deprem Anında ve Sonrasında Hamileler Neler Yapmalı?
Canımız annelerimiz, 10 ilimizi etkileyen peş peşe depremlerden dolayı çok üzgünüz. Can kayıplarına Allah’tan rahmet, yaralılara şifa diliyoruz. İçinde bulunduğumuz durumdan dolayı tüm ülke derin üzüntü yaşamaktadır. Deprem bölgesinde yaşadığımızı hatırlatan zamanlarda en çok deprem anlarından ne yapılması gerektiğini araştırıyoruz. Bizler de hamile annelerimiz ve doğum yapmış annelerimiz için deprem anında nasıl korunabileceği ve sonrasında neler yapabileceği ile alakalı bir yazı hazırlamak istedik.
Deprem Anında Hamileler Neler Yapmalı?
Türkiye, fay hatları nedeniyle uzmanlar tarafından coğrafi açıdan deprem bölgesi olarak değerlendiriliyor. Kahramanmaraş Pazarcık ilçesi merkezli meydana gelen iki tane şiddetli deprem, 10 ilde yıkımlara ve binlerce can kaybına sebep oldu. Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketi olarak dünya gündeminde büyük yankı uyandırdı. Bu durum çocuk ya da yetişkin bireylerde büyük psikolojik sorunları beraberinde getirirken uzmanlar, deprem sırasında oluşan korku ve stresin hamile kadınlarda düşüğe sebep olabileceğini kaydetti. Olası depremlere karşı 7’den 70’e herkes için hayat kurtarıcı yönetmeler üzerine duruldu. Özellikle önceden belirlenmesi gereken yaşam üçgeninin bireyin hem kendisini hem de bebeğini koruyabileceği bir pozisyon olduğuna dikkat çekildi.
Deprem esnasında gelebilecek olası durumlara karşı kişilerin, kendileri ve bebekleri için koruma sağlamanın en önemli yolu hayat üçgeni oluşturmaktır. Önceden belirlediğimiz bu yaşam üçgenlerinde cenin pozisyonu alarak kendinizi ve bebeğinize zarar gelmesini engelleyebilirsiniz. Bu pozisyon karın bölgesinin büyük bir bölümünü korumaya yardımcı olur.
Sakin Olun!
Böylesi bir durumda sakin olmak ve bunu devam ettirebilmek elbette ki oldukça zor ancak deprem anında paniklerseniz sağlıklı kararlar alma ihtimaliniz oldukça düşer. Bu sebeple sakin kalıp, varsa, daha önce oluşturduğunuz deprem planına sadık kalmak sizin için en doğrusu olur.
Hayat Üçgeni
Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş dolgun bir hacimli koltuk, kanepe ve içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek, eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar da bu pozisyonda beklenmelidir.
- Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK
- Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN
- Düşmemek için sabit bir yere TUTUN
- Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşma!
Eğer okulda, sınıfta, ya da iş yerinde depreme yakalanırsanız sağlam sıra-masa yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalısınız.
Uzmanlar, deprem sırasında anne adayında ortaya çıkan korku ve stresin, kasılmalara ve sonucunda erken doğuma ya da düşüğe sebep olabileceğini söylüyor. Bu yüzden deprem öncesinde alınan tedbir korku ve stresle başa çıkmanızı sağlayabilir.
Deprem esnasında oluşan korku ve stres anne adayında travmalar bırakacağını belirten uzmanlar bu durum sonrasında psikolojik destek alınmasını öneriyor. Aynı zamanda korku sonucu ortaya çıkan kas gerilmeleri ve stres sevilerini azaltmak için; gevşeme ve rahatlama teknikleri ile ilgili medikal bir tedavi alınması, deprem sonrasındaki süreci kolaylaştırmaya yardımcı olur. Bununla beraber uzmanlar, korkuyu giderecek önemli yöntemin ise planlı hareket etmek ve tedbir almak gerektiğini kaydediyor.
Deprem Anında Bebeklerinizi Nasıl Koruyabilirsiniz?
Deprem anında evinizde iseniz;
- Bebeğinizi alarak güvenli bir alana geçin.
- Bir elinizle bebeğinizi tutarak diğer elinizle sağlam bir yerden tutunun.
- Bu pozisyonda kalarak sarsıntının geçmesini bekleyin.
- O sırada etrafınızda üzerinize gelebilecek eşya, cam ve pencere olmadığından iyice emin olun.
- Deprem durduğunda ise hızlıca evden çıkın.
- Güvenli bir bölgeye geçin.
- Bebeğinizi; bebek arabası, puset gibi eşyalarda taşımayın. Bu eşyalar hızınızı yavaşlatabilir. Bu yüzden daha hızlı hareket etmek için bebeğinizi kucağınıza alarak kendinize güvenli bir bölge belirleyin.
Göçük Altında Kaldıysanız
- Borulara vurun ki arama kurtarma ekipleri sizin yerinizi en kısa zamanda tespit edebilsin. Bunun yanında ıslık da çalabilirsiniz fakat bağırmak en son çareniz olsun çünkü toz yutmanıza neden olabilir. Telefonunuz yanınızdaysa ve telefonunuzda deprem düdüğü uygulamalarından varsa ses çıkarmak için o uygulamadan da yararlanabilirsiniz.
- Kibrit ve çakmak kullanmayın. Ateş yakmak herhangi bir gaz kaçağında patlamaya yol açar.
- Ağzınızı ve burnunuzu mendiliniz ya da kıyafetinizle kapatın.
- Fazla hareket etmeyerek enerjinizi koruyun.
Araç İçinde Kaldıysanız
- Bulunduğunuz yer binalardan uzaksa aracı sağa çekip sarsıntının geçmesini bekleyin.
- Araçla kapalı bir alandaysanız aracın dışına çıkıp çök-kapan-tutun yöntemini uygulayın.
- Deprem sırasında bir tünelin içindeyseniz yine aracınızdan inip çök-kapan-tutun yöntemini uygulayın.
Toplu Taşımada Depreme Yakalandıysanız
- Araç durmadan sakin hareket etmeyiniz.
- Camlardan kendinizi korumak için ÇÖK-KAPAN-TUTUN yöntemini bulunduğunuz noktada uygulayınız.
- Depremin sonlanması ve aracın durması ile birlikte sırayla ve öncelikli kişilere (engelli, yaşlı, hamile ve çocuklu) yardımcı olarak aracı boşaltıp güvenli bir bölgeye geçmelisiniz.
Deprem Sonrasında Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Büyük bir depreme maruz kaldıysanız evinize girmeyip artçıların olabileceği ihtimaline karşı dışarıda güvenli bir bölgede aile bireylerinizle birlikte bekleyin.
- Bu durumda mutlaka yerel yönetimlerin ve uzmanların açıklamalarıyla hareket edin.
- Enerji hatlarından, direklerden, ağaçlardan ve duvar diplerinden kesinlikle uzak durun.
- Yıkıntı ve enkazın olduğu bölgelerde, cadde ve sokaklarda kesinlikte dolaşmayın.
- Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları kesinlikle kullanmayın. Bununla beraber kibrit ve çakmak yakmayın. Elektrik düğmelerinden de uzak durun.
Bebekli Bir Aile İçin Deprem Çantası
- Bebek ilaçları
- Beslenme ürünleri(hazır mama)
- Islak mendil
- Bebek bezi
- Giysi
- Oyuncak
- El feneri
- Battaniye
- Su
- Uzun süre bozulmayan yiyecekler
- Kişisel reçeteli ilaçlar
- Radyo (yedek pilli)
- İlkyardım çantası
- Nakit para
- Düdük
- Önemli evrak fotokopileri
Deprem Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar!
- Deprem anında çoğu insan paniğe kapılarak asansöre ve merdivenlere doğru yönelir. Fakat asansörler ve merdivenler sanılanın aksine binadan daha güvensizdir. Binadan bağımsız olarak inşa edilen asansör ve merdivenler, sarsıntının en çok olduğu ve hasar görmesi en muhtemel yerlerdir.
- Doğru sanılan yanlışlardan bir diğeri de kapı yanı ya da altlarının sağlam sanılmasıdır. Aksine kapı yanları ve altları oldukça zayıf ve baskıya dayanıksız bölgelerdir. Kapı ne kadar sağlam olursa olsun aynı şey kapı boşluğu için geçerli değildir.
- Beton ya da taş bloklar daha ağır ve daha yoğun yapıda oldukları için yıkımı daha güçlü ve hasar vericidir. Dolayısıyla deprem anında yıkım maddenin cinsi ile ilgili değil, yerin yapısı, kullanılan kaliteli malzeme ve esneklik ile ilgilidir.
- Çoğu insan deprem olma olasılığını hava durumuyla bağdaştırır. Fakat bu oldukça yanlış bir yorumlamadır. Depremin aşırı sıcak ya da kuru havalarda veya gecenin açık renkte ya da yıldızların çok yakın görüldüğü zamanlarda olmasıyla ilgisi yoktur. Deprem yer kabuğundaki ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelir
- Deprem hakkında yanlış yorumlanan ve bilinen bilgilerden biride küçük ve çok sayıdaki depremlerin enerjiyi azalttığı düşüncesidir. Deprem, yer kabuğundaki ani enerjinin ortaya çıkmasıyla oluştuğu için, enerji başka depremler ile boşalmaz.
- Toplumda deprem hakkında yanlış bilinen bilgilerin başında, bir şeylerin altına girmenin doğru olduğu sanılır. Ancak deprem anında yatak, masa, sandalye gibi nesnelerin altında daha güvende olunacağı bilgisi yanlıştır. Deprem anında koltuk, kanepe ya da devrilmeyecek büyük bir eşyanın yanında, dizleri ana rahmindeki gibi karına çekilerek durulması gerekir.
