Doğum Sancısını Tanıyalım!

Doğum sancısı her anne adayında farklı bir şekilde görülür. Gebeliğin son dönemlerinde oluşan kasılmalar ile başlayan süreç, doğumun yaklaşmasıyla birlikte sıklaşır, hissedilen her kasılmanın şiddeti bir öncekine göre artar ve süresi uzar.

Ancak, hamilelik sürecinde anne adayları zaman zaman yalancı kasılmalar (Braxton Hicks kasılmaları) yaşayabilirler. Bu kasılmalar genellikle düzensizdir, rahim ağzında açılmaya neden olmaz ve doğum sancısı ile karıştırılabilir.

Doğum sancısı belirtileri konusuna geçmeden önce sıklıkla sorulan “Doğum sancısı nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.

Doğum Sancısı Nedir?

Doğum sancısı, doğumun yaklaşmasıyla birlikte görülen doğum semptomlarından biridir. Doğum sancısı çoğunlukla, Braxton Hicks kasılmalarıyla karıştırılır. Halk arasında yalancı kasılma olarak da bilinen Braxton Hicks kasılmaları, 30 ila 45 saniye kadar sürer.

Rahmin üst kısmında hissedilen yalancı doğum sancısı, bir süre sonra aşağı doğru iner. Anne adayının gereksiz yere stres olmasına ve kaygı duymasına yol açan Braxton Hicks kasılmaları, doğuma hazırlık sancısı olarak da tanımlanabilir.

Gerçek doğum sancıları, ağrılı, düzenli ve uzun süreliyken yalancı sancılar, ağrısız ve düzensizdir. Gerçek doğum sancısı hissedildiğinde rahim ağzı açılır. Doğumun başlamak üzere olduğunun bir belirtisi olan doğum sancısı, diğer tüm sancılardan farklıdır.

Gerçek doğum sancısı başladığında ağrı oldukça şiddetlidir ve bu durum anne adayı tarafından kolayca fark edilir. Var olan kasılmanın gerçek doğum sancısı olduğunu anlamanın bir diğer yolu da gerçek doğum sancının pozisyon değişimiyle ya da masajla geçmemesidir.

Gebeliğin 38 ila 42. haftaları arasında olması beklenen doğum sancıları, giderek daha sık aralıklarla hissedilir. Sancı, özelikle ilk doğumunu yapacak olan anne adayları tarafından daha erken dönemde hissedilebilir.

Doğum Sancısı Nasıl Olur?

Gebeliğin son döneminde başlayan kasılmalar, giderek sıklığını artırır ve düzenli hale gelir. Her doğum sancısı, bir öncekine kıyasla daha şiddetli olur.
Başlangıç döneminde hissedilen sancı, bel ya da sırt bölgesine vuran regl sancıları gibiyken doğum yaklaştığında hissedilen kasılmalar daha şiddetlidir ve daha uzun sürer.

Sıklığı gitgide artan doğum sancıları, her 3 ila 5 dakikada bir hissedilir hâle gelir. Kasılmaların sıklığına ve şiddetine bağlı olarak bebeği dış ortamdaki enfeksiyonlardan koruyan rahim ağzında bulunan, bir tür tıkaç olan nişan düşer ve bir miktar kanama görülür. Bu durum kanlı akıntı şeklindedir. Ardından bazı anne adaylarının suyu gelir.

Bebeğin içinde bulunduğu su dolu kesenin, kasılmalara ve doğum sancılarına bağlı olarak yırtılmasıyla gerçekleşen suyun gelmesi durumu her anne adayında yaşanan bir durum değildir. Farklı bir deyişle, bazı bebeklerin içinde bulundukları su dolu kese doğum anına kadar sağlam kalabilir ve hatta bazı bebekler bu kese ile dünyaya gelebilir. Kişiden kişiye farklılık gösteren bu süreçte doğum sancısının şiddeti de herkeste aynı düzeyde hissedilmeyebilir.

Ağrı eşiği yüksek olan kişiler, doğum sancılarını çok daha hafif bir şekilde geçirebilir. Doğum sancılarının başladığı hissedildiği an, ağrının sıklığı ve süresi not edilmeli ve bu durum hekime bildirilmelidir.

Doğum sancılarının çok şiddetli hale gelmesi, kişinin hastaneye gitmesini gerektirmese de hastanede sancının şiddeti NST olarak bilinen non stres test cihazıyla kontrol edilir. Böylece sancının rahim ağzının açılması ya da farklı bir deyişle doğum için yeterli olup olmadığına bakılabilir.

Braxton Hicks Kasılmaları Nedir?

Yalancı kasılmalar olarak da adlandırılan bu kasılmalar, gebeliğin ilk aylarından beri olabilen ancak son 3 ayda artan düzensiz kasılmalar olarak tanımlanmaktadır. Doğuma yakın son birkaç haftada ise sıklaşmaktadır. Genelde 24. Haftadan itibaren hissedilen bu kasılmaları 150 yıl önce tanımlayan bilim insanı olan Braxton Hicks’in ismiyle tanımlanmıştır. Rahim kasları ortalama 30-60 saniye süren bir kasılma süreci geçirir ve sonrasında gevşemektedir.  Doğuma hazırlık kasılmaları olarak da bilinmektedir. Genellikle düzenli ağrı ve acıya neden olmayan Braxton Hicks kasılmaları pozisyon değiştirildiğinde durabilmektedir. Genellikle sadece karın bölgesinde hissedilen bu yalancı kasılmalar anne adayında rahatsızlık hissi oluşturmaktadır. Ancak düşünülenin aksine Braxton Hicks kasılmaları doğumun başladığını ya da başlayacağının göstermemektedir. Gerçek doğum kasılmaları değildir, ancak gerçek doğum kasılmaları gibi, rahim kaslarının gerilmesinden kaynaklanmaktadır.

Braxton Hicks Kasılmaları Nedenleri Nelerdir?

Nedeni tam olarak bilinmemekle beraber bebeğe giden kan akımını arttırıp genişleyen rahmin tonusunu korumaya yönelik olduğu tahmin edilmektedir. Braxton Hicks kasılmaları sıklıkla egzersiz ve spor faaliyetlerinin sonrasında ya da günün sonuna doğru görülmektedir. Anne adayının yorgun ve su ihtiyacının tam olarak karşılanmadığı zamanlarda daha sık ortaya çıkmaktadır. Kısaca kesin ve net olmayan nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

• Stres
• Yorgunluk
• Cinsel ilişki
• Sıvı tüketiminin azlığı şeklinde söylenebilir.

Braxton Hicks Kasılmaları Nerede Hissedilir?

Genellikle rahmin üst ya da orta bölgesinden başlayan bir sıkışma şeklinde hissedilip ağrıdan ziyade rahatsızlık veren bir kasılma türüdür. Gerçek doğum sancısı ile en büyük farkını burada ortaya koyan yalancı kasılmalar daha çok karın bölgesinde hissedilmektedir. Gerçek doğum sancısı ise sırttan başlayarak rahme doğru inen bir ağrı ve bacak bölgesinde de şiddetli ağrılar hissedilmektedir.

Braxton Hicks Kasılmaları Nasıl Anlaşılır?

Kasılmalar kısa süreli, ağrısız ve düzensiz olmakla beraber gerçek doğum kasılmalarının sebep olduğu rahim ağzının incelmesi ve açılması gibi durumlara sebep olmamaktadır. Zaman zaman süresi 2 dk ya kadar devam edebilip düzenli kasılmalar ile karıştırılsa da dinlenme, sıvı alımı ve pozisyon değişikliği ile genelde hasta rahatlamaktadır. Kasılmanın genelde karın bölgesinde hissedilmesi, bel ve uyluklara da yayılmaması da bir ayırt edici özellik olarak görülmektedir. Gerçek doğum sancıları daha sık aralıklı, şiddeti giderek artan, rahatsızlık hissinden öte bel ve uyluklara yayılan ağrı şeklinde de hissedilebilen niteliktedir.

Yalancı Doğum Sancısı ve Gerçek Doğum Sancısı Farkları

• Yalancı doğum sancısı, rahminin kendini doğuma hazırlamak için kasılmalar yaşadığı sancılardır. Bu sancılar doğumu başlatmaz, yalnızca doğuma hazırlık yapar. Yalancı doğum sancısı, gerçek doğum sancısından ayırt edilebilir özellikler taşır.
• Yalancı doğum sancısını gerçek doğum sancısından ayıran en önemli özellik düzensizliğidir. Gün içerisinde 10 kez, süresi 10 saniyeden 60 saniyeye çıkabilen, ne zaman geleceği belli olmayan bir sancı yaşanılıyorsa, bu yalancı doğum sancısıdır.
• Yalancı doğum sancılarının şiddeti artmaz.
• Yalancı doğum sancıları huzursuzluk ve rahatsızlık hissi verebilir.
• Yalancı doğum sancıları rahat bir pozisyona geçildiğinde veya uzanarak ortadan kaldırabilirsin.
• Bol bol su içerek bu sancıları azaltabilir ve ortadan kaldırabilirsin. Çünkü bu kasılmalar susuzluktan kaynaklanabilir.
• Gerçek doğum sancıları ise, çok düzenlidir; 5 dakikada 1, 10 dakikada 3 kez gibi belli aralıklarla girer, ağrı vakit geçtikçe artar ve sancılar arasındaki süre kısalabilir.
• Gerçek doğum sancısını yalancı doğum sancısından ayırabilecek en büyük unsur düzenliliği ve ağrılı oluşudur.
• Ağrısı özellikle bel bölgesinde hissedilir.
• Ağrıları geçirmek için çok fazla seçenek yoktur, nazik dokunuşlarla yapılacak masajlar etkili olabilir.
• Gerçek doğum sancısı yaşanmasının sebebi, bebeğin dünyaya geleceği rahim ağzının genişliğini arttırmaktır. Doğum yaklaştığında sancı çekilen her saatte, rahimde ortalama 1 cm açılma görülür ve yeterli açılmayı elde edene kadar bu sancılar devam eder. Ardından da doğum başlar.