Gebelikte Bulantı ve Kusmalar Ne Zaman Başlar? Nasıl Hafifletilebilir?

Hamileliğin başladığı andan itibaren vücutta fizyolojik anlamda birçok farklılık meydana gelir.

Bulantı ve bulantıları takip eden kusmalar ise, hamile kadınların neredeyse tamamını etkileyen ve çoğu zaman yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyen bir durumdur.

Elde edilen verilere göre mide bulantısı ve buna bağlı kusma eylemi, tüm hamile kadınların yaklaşık %75’ini etkileyen bir sorundur.

Mide bulantılarının ve kusmaların nedeni, genellikle kanda oranı artan hormon düzeyleridir.

Mide Bulantısı ve Kusmanın Sebepleri Nelerdir?

Gebeliğin erken dönemindeki bulantı ve kusmalarda; plasentadan salgılanan hormonlar, annenin psikolojik sıkıntıları, B6 vitamini eksikliği, gebeliğe bağlı mide-barsak sistemindeki değişiklikler, tiroit bezinin normalden çok çalışması olası nedenlerdendir. Gebeliğin ilk haftalarda rutin istenen gebelik tahlillerinde anormallik yoksa gebelik hormonlarının olası etkisi ya da psikolojik etki olarak kabul edilebilir. Kusmaların şiddetli olması, kusmalar nedeniyle iti beslenilmemesi ve sürekli kilo kaybı olması tedaviyi gerektirebilir.

Hormon Düzeyi: Yumurtanın döllendiği anda vücutta ortalamanın üzerine çıkan progesteron gibi hormon düzeyleri, mide bulantılarının oluşmasına en büyük etkenlerden bir tanesidir.

Hassaslık: Hamilelik öncesinde de bulantı ve kusma şikayetlerinin olması, hamilelik döneminde bulantıya sebep olan faktörlerden daha çabuk etkilenmeye neden olabilir.

Yorgunluk: Yorgunluk, stres ve yetersiz beslenme de hamilelerde mide bulantısına neden olabilir.

İlk Hamilelik: Özellikle ilk bebeğine hamile olan kadınlarda, vücudunun adapte süreci daha yavaş ilerleyecektir. Buna bağlı olarak mide bulantısı ve kusma yaşama ihtimali artar.

Çoğul Gebelik: İkiz veya üçüz gebelik yaşayan kadınlar, tekli hamilelik yaşayan kadınlara göre daha yoğun hormon salınımı yaşarlar. Bu sebeple, çoğul gebeliklerde bulantı şikayetleri çok daha şiddetli olabildiği gibi, daha uzun da sürebilir.

Mide Bulantısı ve Kusmalar Ne Zaman Başlar?

Mide bulantıları ve kusmalar genellikle hamileliğin 4 ve 6. hafta aralıklarında başlar. Hamileliğin 4. haftası, çoğu zaman beklenen bir sonraki regl dönemine denk gelir.
Pek çok kadın, hamileliklerinin 5. ya da 6. haftasında pozitif test sonucunu alır. Bu da beklenen regl döneminden 1 ya da 2 hafta sonrasına denk gelir.

6. hafta itibariyle semptomlar yavaş yavaş baş göstermeye başlar, 9. ve 10. hafta arasında bulantılar en şiddetli halini alır ve 12-14. haftalar arasında azalma göstermeye başlar. Nadiren daha geç hamilelik haftalarına kadar görülebilir.

Daha geç dönemlerde görülen mide bulantısı ve kusmaların sebebi, bebeğin büyümesine bağlı olarak mideye ve bağırsaklara baskı yapmasından kaynaklanabilir.
Hamilelik döneminde mide bulantısı ve kusma, özellikle sabahları daha yoğun olabilir ve gün ilerledikçe hafifler.

Kusma şiddeti kişiden kişiye değişmekle beraber, 9. haftada en üst seviyeye ulaşır. Erken tedavi ve diyetteki düzenleme belirtilerin ilk 3 ayın sonuna doğru azalmasını sağlar. Nadiren 20. haftaya kadar devam edebilir.

Bazen gebeliklerin bir kısmında durum gittikçe şiddetlenir ve bu süreç uzar. Gebeliklerin yalnızca yüzde 25’inde bulantı ve kusmaya rastlanmaz.

Mide Bulantısını Engellemek İçin Ne Yapılmalı?

• Az yağlı gıdalar tüketmek ve sindirimi zor yemekler yememek, bulantı şikayetlerinizin önüne geçebilir. Yağlı ve sindirimi zor gıdaların, özellikle yoğun kokuları sebebiyle bulantıyı artırması mümkündür.
• Mideniz bulandığında sindirimi ve kokusu ile sizi zorlamayacak tuzlu krakerler atıştırabilirsiniz. Bu tip atıştırmalıkların tadı da hafif olduğu için sizi zorlamayacaktır.
• Elinizin altında içinde katkı maddesi olmayan tercihen çavdarlı kıtırlar, çubuklar bulundurun veya ara öğünlerde az sayıda fındık tüketin. Bu atıştırmalıklar, midenizi bastırarak bulantı hissinizi hafifletecektir.
• Hemen her tür baharat, hamilelik döneminde bulantı şikayetini artırabilir. Bununla birlikte susam, keten tohumu, kepekli gıdaların kepekleri gibi minik taneli besinlerden de bir süre kaçınmanız faydalı olabilir.
• Zencefilin mide bulantısına iyi geldiği biliniyor. Taze zencefilden birkaç dilim kesip bir fincan sıcak suya atarak 10 dakika demlenmesini bekledikten sonra çay gibi içebilirsiniz. Hatta bazen zencefili koklamak bile mide bulantısını geçirebilir.
• Çorba, ayran, su gibi sıvıları ara öğünlerinizde tüketebilirsiniz. Ancak yemek sırasında bunları tüketmeniz, mide kapasitenizi zorlayarak daha fazla bulantı hissetmenize neden olabilir.
• Yüksek belli ve dar kıyafetler mideye bası oluşturarak bulantıyı tetikleyebilir. Bu sebeple hamileliğiniz boyunca daha bol, düşük belli ve rahat giysileri tercih etmelisiniz.
• Şekerli içecekler, abur cuburlar ve özellikle cipslerden uzak durun, bunlar bulantınızı ciddi şekilde arttırabilir.
• Mideniz bulandığında limon koklayabilir ya da çayınıza bir iki damla limon suyu ekleyebilirsiniz.
• Vücudunuzun susuz kalması mide bulantısını arttırabilir. Bu yüzden kafeinsiz, şekersiz taze sıkılmış meyve suları hem vücudunuzun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri sağlayacak hem de su eksikliğini giderecek iyi bir kaynak olarak kullanılabilir.
• Bulgur gibi tahıllar, mide asidini emici özelliktedir. Çok iyi çiğnenmesi şartıyla mide de bulantı ve reflüyü engellemeye yardımcıdır.
• Öğünlerinizi bölerek azar azar yiyebilirsiniz. Ayrıca ara öğünleri atlamamanız oldukça önemlidir.
• Doktorunuza danışarak multivitamin ve folik asit takviyesi kullanabilirsiniz. Bu tür takviyeler, eğer vitamin eksikliğine bağlı bulantı yaşıyorsanız, iyi bir önlem olacaktır.
• Bazı durumlarda demir takviyesi sindirim sistemini zorlayabilir. Bu sebeple doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekebilir.
• Sıcaklık, kötü oda kokusu ve parfümler bulantıyı arttırabilir. Bu sebeple mümkün olduğunca kokusuz ortamlarda bulunmaya çalışın ve kokulu losyon gibi ürünleri kullanmaktan kaçınmalısınız.

Kustuktan Sonra Ne Yapmalısınız?

Hamilelik döneminde bulantı ve kusmalardan çoğu kadın muzdarip olur. Hatta bu bulantı ve kusmaların şiddeti dönem dönem o kadar artar ki boğaz tahriş olur ve kusma sırasında ağızdan kan gelebilir.

Bu tamamen normal bir durumdur ve çoğu zaman endişelenmeyi gerektirmez. Ancak kustuktan sonra ne yapacağınız, oldukça önemlidir.

Kustuktan sonra ne yenir ne içilir sorusunun ilk cevabı şüphesiz sudur. Çünkü kusmak başlı başına vücutta yoğun miktarda su kaybına sebep olacağından oda sıcaklığında bol su içmek kaybedilen suyu geri kazandıracaktır.

Ancak burada anlatılmak istenen bir litre su içerek bir anda mideye yüklenmek değildir. Midenizi yormadan, yavaş yavaş ve küçük yudumlarda zamana bölebilirsiniz.

İçtiğinizin suyun temiz içme suyu olduğundan emin olmalısınız. Ayrıca sıcak ya da soğuk su tercih etmeyin, mümkünse oda sıcaklığında olsun. Dilerseniz içine birkaç dilim limon da ekleyebilirsiniz, midenizi ferahlatacaktır.