Hamilelikte Light Ürün Tüketimi ve Tatlandırıcılar
Hamilelik döneminde beslenme, hem anne adayının sağlığı hem de bebeğin sağlığı için oldukça önemlidir. Yapay tatlandırıcılar bulundukları besinlere ya da ilave edilerek tüketildiği yiyeceklere ve içeceklere tat vermekte ancak kalorilerini arttırmamaktadır. Ancak bu durumun hamilelere zararlı olup olmadığı konusunda kesin bir bilgiye ulaşılamamaktadır.
Bazı uzmanlar hamile bir kadının hamileliği sürecinde yapay tatlandırıcı ve light ürün kullanmasının bir sakıncası olmadığını belirtmektedir. Diğer taraftan, bir kısım uzman özellikle sakarin maddesinin bebeklere ciddi boyutlarda sakıncalı olduğunu savunmaktadır.
Light ürünlerin ve yapay tatlandırıcıların şeker içermemesi ve kalori yapmaması bir artı olarak göründüğünden dolayı hamile olunsun ya da olunmasın çok sayıda yetişkin, bu tür ürünleri tercih etmektedir.
Yapay Tatlandırıcılar
Çok sayıda tatlandırıcı çeşidi bulunmaktadır. Aspartam çay şekerinden 180 kat daha tatlı olan bir tatlandırıcıdır. Güvenilirliği konusunda ise ciddi tartışmalara neden olmuştur. Bu nedenle üzerinde fenilketonuri hastalığına yönelik olarak bir uyarı yazısı bulunmaktadır.
Fenilketonuri, kalıtsal bir metobolik hastalıktır. Doğan bebekler proteinli gıdalarda bulunan fenilalanin isimli bir amino asiti metobolize edemezler. Bu durum da bebeğin gelişmekte olan beyninde bazı hasarlara neden olur ve sinir sistemini olumsuz etkileyerek bebeğin ileri derecede zihinsel özürlü olmasına yol açabilir.
Tatlandırıcılar arasında piyasada Aspartam dışında sukraloz, sakarin, asesulfam, potasyum, steviosid gibi daha pek çok tatlandırıcı maddeler bulunmaktadır. Sakarin, en çok tüketilen tatlandırıcılar arasında yer almaktadır ancak bebeklere zarar verebileceği iddia edilmektedir. Bu olası zararların resmi bir takip süresi olmadığından ve uzun süreli bir gözlem ile kontrol edilemediğinden dolayı ciddiye alınmamaktadır. Ancak yine de yapay “sakarin” eskisi kadar kullanılmamaktadır.
Sakarinin, doğum defektlerini artırdığına dair bir tespit bulunmamaktadır ancak hem annede, hem de bebekte mesane kanseri riskini arttırabilme riski bulunmaktadır. Anne adayının sakarin tüketimi, plasenta yoluyla bebeğinin de kan dolaşımına geçmektedir. Anne adayı eğer fazla miktarda sakarin tüketirse bu sakarin bebeğin mesanesinde daha uzun süre kalacağından dolayı mesane kanseri riskini de artırabilmektedir. Bu riskler göz önüne alındığında gebelik döneminde sakarin kullanımından uzak durulmasında yarar vardır.
Piyasada bulunan diğer tatlandırıcılar için insanlar üzerinde bazı uygulamalar yapılarak zararlıdır ya da değildir şeklinde çalışmalar yapılmadığından dolayı bu gıdaların tüketilip tüketilmemesi konusunda net bir bilgi bulunmamaktadır. Hamile olan ya da emzirme döneminde bulunan kadınların vücutlarındaki gıdaların, anneden bebeğe geçmesi söz konusu olduğundan özellikle yapay tatlandırıcı kullanılan ürünleri kullanmaması tavsiye edilmektedir.
Diyet Ürünler ve Tatlandırıcılar
Günümüzde yaygın olarak kullanılan yapay tatlandırıcıların ve diyet ürünlerin içeriklerinin yeteri kadar bilinmemektedir. Bu ürünleri tüketirken ”Light Ürün” etiketine güvenip kontrolsüz biçimde tüketimden uzak durmak gerekmektedir. Bu durum sizin ve bebeğiniz için oldukça riskli bir durumdur.
Diyet (light) etiketinde aslında kastedilen içindeki karbonhidratın azaltılmış, yağı alınmış ya da azaltılmış gıda olmasıdır. Yağı alınmış süt, yoğurt gibi gıdalar, hamile olan anne adayları için tavsiye edilmektedir. Ya da diyet galeta, bisküvi gibi gıdaların da hamileler tarafından tüketilmesinde bir sakınca görülmemektedir. Ancak, diyet ürünler ve yapay tatlandırıcılar aynı gıdalar olmamaktadır. İçerisinde tatlandırıcı bulunan bir gıdayı tüketmeden önce mutlaka içindekiler kısmını okumanız gerekmektedir.
Diyet ürünlerin içinde raf ömürlerini uzatmak adına bazı katkı maddeleri bulunabilmektedir. Bu yüzden ürün içeriğini okumak oldukça önemlidir. Bu durumdaki ürünleri tüketmek herkes için zararlı olsa da özellikle hamilelik ve emzirme döneminde tüketilmesi oldukça risklidir. Hamile annelerin tükettikleri diyet yiyeceklerde doktor onayı almaları oldukça önemlidir.
En sıklıkla kullanılan tatlandırıcılar; aspartam, acssulfamek, sucalose ve sakarindir. Sakarin en yaygın bilinen ve eskiden alternatifleri olmadığı için çok kullanılan tatlandırıcı olup artık aspartam kullanımı sakarinin önüne geçmiş durumdadır.
Sakarinin gebelik sürecinde kullanılmasının sakıncalı olup olmadığı bilimsel olarak insanlar üzerinde bir araştırma yapılmamıştır. Ancak fareler üzerinde yapılan deneylerde; Teratojen olduğu, sakatlıklara sebebiyet verdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca, anomal fetal gelişim ve doğum anomali yaptığı da tespit edilmiştir.